معجم رجال الحدیث
مُعْجَمُ رجالِ الْحَدیث وَ تَفْصیلُ طَبَقاتِ الرُّواة، کتابی از سید ابوالقاسم خویی با موضوع علم رجال. این کتاب بیش از ۱۵ هزار راویِ احادیث شیعه را براساس حروف الفبا، معرفی کرده و درباره معتبر بودن یا نبودن نقل حدیث آنها اظهارنظر کرده است.
در مقدمه کتاب، از شش موضوع درباره علم رجال، بهتفصیل، بحث شده است؛ موضوعاتی چون ضرورت علم رجال، معیارهای وثاقت راوی و اعتبار احادیث کتب اربعهٔ حدیثی شیعه.
چهار بخش کتاب هم عبارتاند از: اَسماء (نامها)، کُنَی (کنیهها)، القاب و نساء (زنان). معجم رجال الحدیث در ۲۴ جلد منتشر شده است.
گردآوری نام همه روایان کتابهای رجالی، به صورت یکجا و توجه به مسئله «تحریف» اسامی راویان و تصحیح آنها را از امتیازات این کتاب برشمردهاند.
جایگاه کتاب
معجم رجال الحدیث را جامعترین و روشمندترین کتاب رجالی شیعه میدانند و میگویند این کتاب ویژگیهای مثبتی دارد که در دیگر کتابهای رجالی نیست. بررسی راویان از زوایای مختلف و رویکرد انتقادی به دیدگاههای گذشتگان، بهویژه کتابهای اولیه رجالی و بازنگری در آن دیدگاهها از آن جمله است.
همچنین این کتاب را بهجهت آنکه راویان را از جنبههای مختلف بررسی کرده و اطلاعات سودمندی درباره آنها ارائه داده که در جایی یافت نمیشود یا کمتر دیده میشود، از برترین کتابهای رجالی شمردهاند